1830 - Η χρυσή ναυτική εποχή

Η θάλασσα προσέφερε μεγάλη ευημερία στο νησί με τους κατοίκους να στρέφονται σε αυτή με το εμπόριο να αποτελεί την κύρια ασχολία τους και τα ιστιοφόρα τους να γεμίζουν το λιμάνι του Καστελλορίζου. Όχι μόνο μετέφεραν νέα προϊόντα και πλούτο από τα ταξίδια τους αλλά και νέα ήθη και συνήθειες από τα μέρη που επισκέπτονταν κάνοντας το Καστελλόριζο ένα κοσμοπολίτικο νησί με σπουδαία ανάπτυξη τον 19ο αιώνα.

Το Πρωτόκολλο του Λονδίνου (1830) ανακηρύσσει την Ελλάδα, Ανεξάρτητο Κράτος. Τα Δωδεκάνησα, όμως, και κατ’ επέκταση το Καστελλόριζο, μένουν εκτός επικράτειας. Ξεκινά έτσι μια νέα περίοδος Τουρκοκρατίας για το νησί.

Τα προνόμια που συνεχίζει να απολαμβάνει εξαιτίας αυτού, του επιτρέπουν να αναπτύξει μια αξιόλογη ναυτική και εμπορική δύναμη. Ιστιοφόρα, που ναυπηγούνται κυρίως στο μανδράκι, τον ταρσανά του νησιού, κατακτούν τους εμπορικούς δρόμους της Ανατολικής Μεσογείου. Οι καραβοκύρηδες και ο πλούτος που φέρνουν στο Καστελλόριζο, μεταβάλλει την ζωή εκεί. Ο πληθυσμός αυξάνεται ραγδαία, το ίδιο και οι κατοικίες και τα καταστήματα που πουλούν κάθε λογής εκλεκτά αντικείμενα και προϊόντα, φερμένα από τις αγορές του κόσμου.

Οι περιηγητές που φτάνουν εκείνη την εποχή το Καστελλόριζο, το περιγράφουν ως κάτι εξωτικό. Μιλούν για τις αριστοκρατικές συνοικίες του κάβου με τα καφενεία στα οποία η είσοδος επιτρέπεται μόνο στους καλοντυμένους καπεταναίους. Παραδίπλα, στην αρχοντογειτονιά, τα σπίτια, δίπατα ή τρίπατα, δηλωτικά της περιουσίας τους, πάντοτε να κοιτάζουν στο λιμάνι όπου βρίσκονταν τα πολύτιμα σκαριά τους, σκούνες, μπρατσέρες, μπρίκια ή γολέτες.

Το νησί μέχρι το γύρισμα του αιώνα, θα απολαμβάνει πρωτόγνωρη ευημερία. Οι αφηγήσεις για τον αλλοτινό παράδεισο μένουν ακόμη ζωντανές: